CNHS Huỳnh Ga Băng - IVFAS

Trong điều trị vô sinh, tâm lý của người phụ nữ rất nặng nề do nhiều gánh nặng từ thể chất, kinh tế, tuổi tác, sự chịu đựng, sự hợp tác của người nam, sự lo lắng và hy vọng về kết quả điều trị, ... Liệu người phụ nữ có vượt qua được những yếu tố tác động đến quá trình điều trị cả từ bên trong lẫn bên ngoài này?

Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
Ảnh hưởng lên nữ giới trong vô sinh là các mối liên quan giữa chất lượng cuộc sống, lo lắng và trầm cảm. Theo một nghiên cứu cắt ngang với 89 phụ nữ bị vô sinh, thời gian mong con có mối tương quan nghịch với cảm xúc, tâm trí, cơ thể và các phạm trù xã hội. Vô sinh làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống ở phụ nữ bằng cách tăng mức độ lo lắng và trầm cảm. Vì vậy, các chuyên gia chăm sóc sức khỏe nên xem xét chất lượng cuộc sống với cách tiếp cận toàn diện khi khám và điều trị cho phụ nữ bị vô sinh, bởi vì vô sinh là một quá trình ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của phụ nữ và làm tăng sự căng thẳng trong các mối quan hệ xã hội [1].

Ảnh hưởng của stress trong vô sinh
Những phát hiện gần đây cho thấy phụ nữ bị vô sinh có mức độ đau khổ căng thẳng tâm lý cao có thể ảnh hưởng đến kết quả điều trị vô sinh của họ [2]. Stress của phụ nữ vô sinh là sự căng thẳng quá mức từ cuộc sống hoặc các tác động từ quá trình điều trị gây ra. Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện với những phụ nữ vô sinh và hiếm muộn ở Hoa Kỳ có 786 phụ nữ đã hoàn thành một cuộc khảo sát trực tuyến, trong đó 41,6% người tham gia có khả năng sinh sản bình thường và 58,4% bị vô sinh. Kết quả cho thấy phụ nữ vô sinh trải qua mức độ kỳ thị cao và căng thẳng vừa phải, trong đó 1/5 phụ nữ vô sinh này bày tỏ rằng họ bị bạo lực tinh thần hoặc thể xác [3]. Tỷ lệ căng thẳng, lo lắng hay sự kỳ thị và bạo lực giữa nhóm phụ nữ vô sinh cao hơn so với phụ nữ sinh sản bình thường. Điều này gây ra những rối loạn tâm lý của người phụ nữ ảnh hưởng đến quá trình điều trị.

Nỗi sợ đau và sự lo lắng trong quá trình điều trị và sau điều trị
Quá trình điều trị trải qua rất nhiều bước, trong đó việc lấy máu xét nghiệm, việc tiêm thuốc hay thủ thuật chọc hút thu noãn ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý người phụ nữ. Việc sử dụng thuốc tiêm trong quá trình kích thích buồng trứng là sự chịu đựng âm thầm trong gần 2 tuần. Đối với những người phụ nữ nhạy cảm với ngưỡng chịu đau thấp thì đó là một cực hình. Và việc này có thể lặp đi lặp lại nhiều lần đối với những người phải điều trị nhiều chu kỳ với nhiều lý do khác nhau, gây đau đớn về thể xác và lo lắng, sợ hãi, phiền muộn về mặt tinh thần. Họ lo lắng trong tất cả các bước của quá trình điều trị như họ có còn nhiều trứng không? Có chọc hút được nhiều trứng không? Có nhiều phôi không? Phôi có tốt không? Hay những lo lắng trong quá trình mang thai có vấn gì ảnh hưởng đến em bé hay không?... Đây là hậu quả của những lo lắng xuất phát từ quá trình điều trị, từ những áp lực gia đình và những mối quan hệ trong xã hội hoặc thậm chí là từ tâm lý che giấu [4, 5, 6].

Ảnh hưởng của kinh tế tài chính trong điều trị vô sinh
Kinh tế tài chính là vấn đề rất quan trọng trong điều trị vô sinh bởi chi phí khá đắt đỏ so với thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam. Vô sinh không trừ đối tượng nào nhưng không phải ai cũng có khả năng chi trả cho việc điều trị vô sinh. Đây cũng là một nguyên nhân ảnh hưởng đến tâm lý của nữ giới trong quá trình điều trị. Trong khảo sát của Hoa Kỳ với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, họ đưa ra những câu hỏi trong việc dự tính mang thai như “Tôi có muốn có con không?” hoặc “Khi nào là thời điểm tốt nhất để tôi có con?”. Tuy nhiên, đối với gần 7 triệu cặp vợ chồng vô sinh ở Hoa Kỳ, con đường làm cha mẹ còn nhiều câu hỏi nữa, chủ yếu trong số đó là; “Chúng ta sẽ có thai như thế nào?”. Mặc dù những tiến bộ trong nghiên cứu vô sinh và công nghệ sinh sản đã làm tăng các lựa chọn cho các cặp vợ chồng vô sinh trong nhiều thập kỷ qua nhưng hầu hết các cặp vợ chồng tìm cách điều trị đều thấy rằng phần lớn hoặc toàn bộ chi phí, đặc biệt là các công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) không được bảo hiểm chi trả. Do đó, đối với các cặp vợ chồng cố gắng mang thai với chi phí thấp đã thất bại, khả năng sinh con có thể phụ thuộc vào việc thu nhập có đủ để chi trả cho việc điều trị hay không [7]. Điều này rất quan trọng và ảnh hưởng lên tâm lý của các cặp vợ chồng mong muốn có con vì cơ hội của họ tỷ lệ thuận với tài chính họ tích lũy.

Kết luận
Qua những yếu tố tâm lý của nữ giới trong điều trị vô sinh ở trên, chúng ta thấu hiểu về những khó khăn mà nữ giới phải chịu đựng, từ đó các y Bác Sĩ cần tìm cách để động viên, giải thích cụ thể những vấn đề trong quá trình điều trị, nhằm giúp nữ giới vượt qua những khó khăn về tâm lý và vững vàng trong quá trình điều trị để đạt được kết quả tốt nhất trên hành trình tìm con của mình.

Tài liệu tham khảo
1.      Hatice Kahyaoglu Sut, Petek Balkanli Kaplan. Quality of life in women with infertility via the FertiQ oL and the Hospital Anxiety and Depression Scales. First published: 28 September 2014.
2.      Santa-Cruz, Diana C Agudo, David. Impact of underlying stress in infertility
Current Opinion in Obstetrics and Gynecology: June 2020  
3.      Ruşen Öztürk, Tina L. Bloom, Yang Li &Linda F. C. Bullock.  Stress, stigma, violence experiences and social support of us infertile women. Received 02 Jan 2020, Accepted 06 Apr 2020, Published online: 26 Apr 2020.
4.      Golmakani N, Ebrahimzadeh Zagami S, Esmaily H, Vatanchi A, Kabirian M. The relationship of the psychological coping and adjustment strategies of infertile women with the success of assisted reproductive technology. Int J Reprod Biomed 2019; 17: 119–126.
5.      Hoorsan H, Mirmiran P, Chaichian S, Moradi Y, Hoorsan R, Jesmi F. Congenital malformations in infants of mothers undergoing assisted reproductive technologies: A systematic review and meta-analysis study. J Prev Med Public Health 2017; 50: 347–360.
6.      Ranjbar F, Behboodi-Moghadam Z, Borimnejad L, Ghaffari SR, Akhondi MM. Experiences of infertile women seeking assisted pregnancy in iran: A qualitative study. J Reprod Infertil 2015; 16: 221–228.
7.      Natalie J. WebbJ. Farley Ordovensky Staniec. Utilization of Infertility Services: How Much Does Money Matter? First published: 25 September 2006.